Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τροποποίηση του λεγόμενου κανονισμού «de minimis» για τον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας («κανονισμός για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας»).
Ο αναθεωρημένος κανονισμός, ο οποίος εξαιρεί τα μικρά ποσά ενισχύσεων από τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων, δεδομένου ότι θεωρείται ότι δεν έχουν αντίκτυπο στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές στην ενιαία αγορά, θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα.
Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις
Τον Δεκέμβριο του 2022 η Επιτροπή παρέτεινε την ισχύ του κανονισμού για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας κατά ένα έτος (δηλαδή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023), προκειμένου να ολοκληρωθεί ο συνεχιζόμενος προβληματισμός σχετικά με το αν η μεταποίηση και η εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας δεν θα πρέπει πλέον να περιλαμβάνονται στον κανονισμό για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας, αλλά να εμπίπτουν στον γενικό κανονισμό για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας. Ο γενικός κανονισμός για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας προβλέπει υψηλότερο ανώτατο όριο ενίσχυσης από εκείνο που ισχύει για τον τομέα της αλιείας.
Η τροποποίηση του κανονισμού για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας που εγκρίθηκε σήμερα περιλαμβάνει τις ακόλουθες αλλαγές:
- την αύξηση του ανώτατου ορίου των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας ανά επιχείρηση επί τρία έτη, από 30.000 ευρώ σε 40.000 ευρώ, με την επιφύλαξη της δημιουργίας κεντρικού εθνικού μητρώου·
- μόνο η πρωτογενής παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας θα εξακολουθήσει να καλύπτεται από τον κανονισμό για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας, ενώ η μεταποίηση και εμπορία των προϊόντων αυτών θα καλύπτονται από τον γενικό κανονισμό για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας·
- τον εκ νέου υπολογισμό των λεγόμενων «εθνικών ανώτατων ορίων», δηλαδή των μέγιστων σωρευτικών ποσών των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που μπορούν να κατανεμηθούν ανά κράτος μέλος. Τα εθνικά ανώτατα όρια επικαιροποιήθηκαν με βάση πιο πρόσφατα δεδομένα που αφορούν μόνο την πρωτογενή παραγωγή προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·
- ορισμένες δραστηριότητες που εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας θα επιτρέπονται κατ’ εξαίρεση στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ, για να διευκολυνθεί ο εκσυγχρονισμός των μικρών σκαφών και να αντιμετωπιστούν, μεταξύ άλλων, ανησυχίες για την ασφάλεια στις εν λόγω περιοχές. Αυτό είναι ένα παράδειγμα των στοχευμένων μέτρων για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές σύμφωνα με το άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ·
- την παράταση της ισχύος του αναθεωρημένου κανονισμού για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2029.
Ιστορικό της διαδικασίας επανεξέτασης
Η Επιτροπή ξεκίνησε την επανεξέταση των κανόνων de minimis για τον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας το 2019 με τη δημοσίευση χάρτη πορείας της αξιολόγησης. Η αξιολόγηση του πλαισίου κρατικών ενισχύσεων για τον εν λόγω τομέα πραγματοποιήθηκε παράλληλα με εκτίμηση επιπτώσεων, προκειμένου να συγκεντρωθούν περαιτέρω στοιχεία σχετικά με τους τομείς που επιδέχονται βελτίωση. Η διαδικασία επανεξέτασης περιλάμβανε δημόσιες διαβουλεύσεις, καθώς και συζητήσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τις εθνικές αρχές.
Ειδικότερα, τον Ιανουάριο του 2022 η Επιτροπή κάλεσε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας. Ζητήθηκε επίσης η γνώμη των κρατών μελών κατά τις συνεδριάσεις του Μαρτίου και του Σεπτεμβρίου του 2022 και του Μαΐου του 2023.
Τον Δεκέμβριο του 2022 η Επιτροπή ενέκρινε δέσμη αναθεωρημένων κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας, της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Όσον αφορά την αλιεία, η Επιτροπή εξέδωσε νέο κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία [κανονισμός (ΕΕ) 2022/2473], ενέκρινε νέες τομεακές κατευθυντήριες γραμμές (κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, που αργότερα εγκρίθηκαν στις 17 Μαρτίου 2023) και παρέτεινε κατά ένα έτος τον κανονισμό για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας στον τομέα της αλιείας [κανονισμός (ΕΕ) 2022/2514].