Η τεχνολογική ανάπτυξη και η ψηφιοποίηση ενισχύουν την περιβαλλοντικά και κλιματολογικά «έξυπνη» γεωργία.
Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας με την πάροδο του χρόνου καθιστά απαραίτητη την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και στον πρωτογενή τομέα, προκειμένου να διασφαλιστεί η παραγωγή ποιοτικών τροφίμων.
Συγκεκριμένα η τεχνολογική ανάπτυξη και η ψηφιοποίηση ενισχύουν την περιβαλλοντικά και κλιματολογικά «έξυπνη» γεωργία, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και υγείας του εδάφους, μειώνοντας παράλληλα το κόστος για τους γεωργούς.
Τι αφορά η γεωργία ακριβείας
Ως γεωργία ακριβείας ή αλλιώς «έξυπνη» γεωργία ορίζεται το σύστημα διαχείρισης αγροτεμαχίων σύμφωνα με το οποίο μπορούν να εφαρμοστούν διαφορετικά επίπεδα εισροών σε περιοχές του αγρού ανάλογα με το δυναμικό παραγωγής και τις εδαφοκλιματικές συνθήκες (παραλλακτικότητα) και πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα συλλογής πληροφοριών και παραγωγής.
Η γεωργία ακριβείας βασίζεται σε τεχνολογίες και μέσα ικανά να καταγράψουν με ακρίβεια την υπάρχουσα κατάσταση στον αγρό και στη συνέχεια να διαχειριστούν τη συγκεντρωμένη πληροφορία και τα δεδομένα και τέλος να εφαρμόσουν τις εισροές έτσι, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες κάθε σημείου και χρονικής στιγμής ξεχωριστά. Η γεωργία ακριβείας θεωρείται περισσότερο μία ακολουθία από τεχνολογίες παρά μια ενιαία τεχνολογία.
Στις τεχνολογίες αυτές συμπεριλαμβάνονται:
- Συστήματα και μηχανισμοί καταγραφής δεδομένων, όπως χάρτες αποδόσεων, εργαστηριακές αναλύσεις, τηλεπισκόπηση, συστήματα εντοπισμού θέσης και αισθητήρες καθώς και μετεωρολογικά δεδομένα (τρέχοντα και σε χρονοσειρές)
- Συστήματα διαχείρισης και απόδοσης αποτελεσμάτων, όπως Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών – Γ.Σ.Π. και έμπειρα συστήματα.
- Συστήματα μεταβαλλόμενης εφαρμογής (της ροής ή του είδους), όπως λιπασματοδιανομείς, σπορείς, ψεκαστήρες, κ.ά.
Η γεωργία ακριβείας βασίζεται σε τρεις πυλώνες:
1. Τη συγκέντρωση δεδομένων σε κατάλληλη κλίμακα και συχνότητα,
2. Την ερμηνεία και την ανάλυση των δεδομένων, και
3. Την εφαρμογή της διαχειριστικής λύσης σε κατάλληλη κλίμακα και χρόνο.
Στόχοι
Οι στόχοι της γεωργίας ακριβείας είναι οι εξής:
- Βέλτιστη αποδοτικότητα παραγωγής
- Οικονομική αποδοτικότητα
- Ελαχιστοποίηση του ρίσκου
- Βελτίωση της ποιότητας της παραγωγής, καθώς μπορούν να παρακολουθούνται η ανάπτυξη και η υγεία των καλλιεργειών και να ανιχνεύονται προσβολές από παράσιτα και ασθένειες
- Εξοικονόμηση αρδευτικού νερού
- Ορθολογική και αποτελεσματικότερη χρήση των χημικών εισροών
- Μείωση κατανάλωσης ενέργειας
- Περιορισμός της ρύπανσης του εδάφους και των υπόγειων υδάτων
- Εξοικονόμηση κόστους
- Μείωση του περιβαλλοντικού αντικτύπου
- Ορθότερη επιλογή γεωργικών πρακτικών, αναλόγως τις ανάγκες των καλλιεργειών καθώς μπορούν να παρακολουθούνται και να αξιολογούνται για παράδειγμα η υγρασία του εδάφους, η ξηρασία και η γονιμότητα
Οι παραπάνω στόχοι έρχονται να ενισχύσουν την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία «Green Deal», μέσα από την οποία εξειδικεύεται η προσαρμογή της γεωργίας με το «Χωράφι στο πιάτο», η οποία καλείται να:
- Μειώσει τις εκπομπές του CO2, συμβάλλοντας στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050
- Να μειώσει τη χρήση φυτοφαρμάκων (-50%), λιπασμάτων (-20%), και απώλειας θρεπτικών συστατικών (-50%)
- Επεκτείνει τη βιολογική γεωργία
Γεωργία Ακριβείας: Τι ισχύει για την περίπτωση των μικροκαλλιεργητών
Σύμφωνα με τα στοιχεία του FAO, o αριθμός των μικρών εκμεταλλεύσεων που υιοθετεί γεωργία ακρίβειας σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα, η γεωργία ακριβείας δέχεται κριτικές σχετικά με το γεγονός ότι αφορά μόνο τις μεγάλες εκμεταλλεύσεις καθώς το κόστος για τους μικρούς είναι υψηλό.
Συγκεκριμένα μεταξύ των αγροτικών εκμεταλλεύσεων παρατηρείται μεγάλη ανισότητα στην χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας καθώς οι μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις έχουν μικρή ή καθόλου πρόσβαση, καθώς το κόστος είναι πολύ υψηλό και άρα τα αποτελέσματα της καινοτομίας να μην φθάνουν έγκαιρα σε αυτούς τους παραγωγούς.
Θα πρέπει να καταστεί, λοιπόν σαφές πως η εφαρμογή της γεωργίας ακριβείας και των ψηφιακών τεχνολογιών που φέρνει μαζί της, πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε να έχουν πρόσβαση οι μικροκαλλιεργητές με περιορισμένο κόστος, διαφορετικά το εγχείρημα θα παραμείνει χωρίς ουσιαστική χρήση.
