Οι ελληνικές εξαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2024 αυξήθηκαν κατά 7,9% σε αξία σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, φτάνοντας συνολικά στα 1.335 εκατ. ευρώ, και ελαφρώς μειωμένες κατά -0,9% σε όγκο (1,33 εκατ. τόνους).
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Εξαγωγής Φρούτων και Λαχανικών Incofruit Hellas, από το συνολικό ποσό της αξίας τα 1.100 εκατ. αντιστοιχούσαν στα φρούτα (αύξηση κατά 8%) και 235 εκατ. ευρώ στα λαχανικά (αύξηση κατά 7,5%). Επίσης, οι εξαγωγές – αποστολές νωπών φρούτων μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024 έφτασαν τους 1.064.936 τόνους, κατά 4% λιγότερες από την αντίστοιχη περίοδο του 2023, αξίας 1.100,358 ευρώ (+8%). Μετά τα εσπεριδοειδή, τα περισσότερα εξαγόμενα φρούτα είναι τα πυρηνόκαρπα, τα ακτινίδια, τα καρπούζια και τα κόκκινα φρούτα.
Συγκεκριμένα, ξεχωρίζει η αύξηση των εξαγωγών πυρηνόκαρπων κατά 6,4% σε όγκο και κατά 7,4% σε αξία στο σύνολο. Ιδιαίτερα αυξημένες ήταν οι εξαγωγές στα νεκταρίνια με 65.921 τόνους (+28,3%) και 50,4 εκατ. ευρώ (+20%), στα κεράσια με 28.026 τόνους (+9,5%) και 74,5 εκατ. ευρώ (+5,6%).
Οι εξαγωγές ακτινιδίων ανήλθαν σε 97.325 τόνους (-18,1%) και 166,741 εκατ. ευρώ (+9,9%) και οι εξαγωγές πεπονιού ανήλθαν σε 3.863 τόνους (-30%) και 1,695 εκατ. ευρώ (+29,6%). Οι εξαγωγές καρπουζιού ανήλθαν σε 171.903 τόνους (-18,1%) και 80,5 εκατ. ευρώ (+9,9%) και οι εξαγωγές πεπονιού ανήλθαν σε 3.863 τόνους (-30%) και 1,695 εκατ. ευρώ (-20,2%).
Όσον αφορά τα κόκκινα φρούτα, ξεχωρίζουν οι φράουλες, με μειωμένες πωλήσεις στο εξωτερικό έως τον Σεπτέμβριο 78.723 τόνων (-2,7%) αλλά με αύξηση της αξίας σει 160,59 εκατ. ευρώ (+16%).
Το πρώτο 9μηνο του έτους, οι εξαγωγές φρέσκων λαχανικών διαμορφώθηκαν σε 265.861 τόνους (+13,7%) και 235.104 ευρώ (+7,5%) με αυξανόμενους όγκους στα κύρια λαχανικά: πατάτες, αγγούρια. ντομάτες και πιπεριές. Οι πωλήσεις πατατών στο εξωτερικό ανήλθαν σε 76.798 τόνους (+55,9%) και 34,73 εκατ. ευρώ (+53,3%) με τη διευκρίνιση ότι μέρος τους είναι από επανεξαγωγή εισαχθέντων. Οι πωλήσεις των αγγουριών ανήλθαν σε 44.698 τόνους (+4%) και 39,98 εκατ. ευρώ (-13,3%), των ντοματών ανήλθαν σε 33.179 τόνους (-0,9%) και 17,414 εκατ. ευρώ (+3,5) και των πιπεριών μειωμένες ανήλθαν σε 12.630 τόνους (-14%) και 24,09 εκατ. ευρώ (-14,7%).
Τον μήνα Σεπτέμβριο, οι εξαγωγές-αποστολές διαμορφώθηκαν στους 75.431 τόνους, σημειώνοντας οριακή μείωση -0,2% σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2023, όσον αφορά την αξία των εξαγωγών τον Σεπτέμβριο, ανήλθε στα 95,4 εκατ. ευρώ, (+10,6%), σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ.
«Τα φρούτα και λαχανικά μας στην λιανική πώληση στις αγορές που απευθυνόμαστε σήμερα είναι υψηλής ποιότητας και παρέχουν επαρκή θρεπτικά οφέλη και παραμένουν ελκυστικά για τους καταναλωτές. Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά συγκομίζονται εγκαίρως και επεξεργάζονται-τυποποιούνται-συσκευάζονται και αποθηκεύονται υπό τις κατάλληλες συνθήκες για να διατηρούν την ποιότητά τους. Έτσι, τακτικοί έλεγχοι ποιότητας είναι απαραίτητοι σε διάφορα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας για να διασφαλιστεί ότι διατηρούν την ποιότητα, τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά και τη φρεσκάδα τους» δηλώνει ο ειδικός σύμβουλος του Incofruit Hellas Γιώργος Πολυχρονάκης, αναφέροντας ως ανησυχητική εξέλιξη «τις εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών που την ανασκοπούμενη περίοδο 2024 είχαν αύξηση +6,6% σε όγκο και σε αξία +12,9%, συμβάλλοντας στον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου».
«Εκτιμάται ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να εγκαταλειφθούν καλλιέργειες και να υποκατασταθεί η τροφοδοσία της εφοδιαστικής αλυσίδας από εισαγόμενα προϊόντα τρίτων χωρών χαμηλού κόστους που δεν τηρούν απαιτήσεις που ζητούνται από τους ευρωπαίους παραγωγούς (φυτουγειονομικά, κοινωνικά, πρότυπα ποιότητας κ.α.) αν δεν ληφθούν έγκαιρα μέτρα τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από την ελληνική πολιτεία», τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης.
Με βάση αυτά τα δεδομένα και τις προοπτικές, οι εξαγωγείς έχουν προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές:
- Την διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων και αφετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
- Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της Ε.Ε. με Τρίτες Χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της Ε.Ε. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια , χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
- Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατ είδος , εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, μεταποίησης και εμπορίας τους.