Η ΕΘ.Ε.Α.Σ. απέστειλε επιστολή προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με θέμα την άμεση βελτίωση των διαδικασιών εφαρμογής του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την ΚΑΠ 2023-2027, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος απώλειας εισοδήματος και ενισχύσεων από τους αγρότες και τους Συνεταιρισμούς.
Ολόκληρη η επιστολή:
«Ένα χρόνο μετά την έγκριση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ 2023-27 (ΣΣΚΑΠ), έντονος προβληματισμός επικρατεί μεταξύ των αγροτών και των συνεταιρισμών για τη μείωση εισοδήματός τους από τη μειωμένη προκαταβολή κατά 20%, της βασικής ενίσχυσης που έλαβαν.
Η μειωμένη προκαταβολή κατά 20%, ανέδειξε και την έλλειψη κατάλληλης και στοχευμένης ενημέρωσης για θέματα, όπως η σύγκλιση των δικαιωμάτων, η συνολική μείωση της βασικής ενίσχυσης και ο διαφορετικός τρόπος υπολογισμού για κάθε αγρονομική περιφέρεια. Αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης ενημέρωσης για τους αγρότες, ήταν να μην έχουν σαφή εικόνα για το ύψος των μεταβολών και τη διάρθρωση των πληρωμών, που θα λάβουν ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της υποβολής των αιτήσεων ΟΣΔΕ 2023. Αυτά τα θέματα δημιουργούν έντονη αβεβαιότητα και πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα μετριασμού του αρνητικού αντικτύπου.
Ως εκ τούτου, επανερχόμαστε μετά τη συνάντησή μας στις 30.10.2023, γιατί θέλουμε να επαναλάβουμε τα κυριότερα σημεία, που κατά τους συνεταιρισμούς και τους αγρότες μέλη μας, δημιουργούν τους λόγους απώλειας εισοδήματος. Σημαντικότερη μεταβολή αποτελεί η κατάργηση του πρασινίσματος (50% περίπου του ύψους της βασικής ενίσχυσης), με αποτέλεσμα να λείπει σημαντικό μέρος των άμεσων ενισχύσεων που ελάμβαναν τα προηγούμενα χρόνια όλοι ανεξαιρέτως οι παραγωγοί την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου. Αυτή η μείωση μάλιστα είναι αναλογικά μεγαλύτερη για τις παραγωγικές εκμεταλλεύσεις των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, που στηρίζουν την παραγωγική ικανότητα της ελληνικής γεωργίας λόγω του τρόπου εφαρμογής της αναδιανεμητικής ενίσχυσης.
Επομένως, υφίσταται ανάγκη ο ΟΠΕΚΕΠΕ να επιταχύνει τις πληρωμές των ενισχύσεων μέχρι το τέλος τους έτους, που αφορούν την εξόφληση της βασικής, της αναδιανεμητικής, των αγροπεριβαλλοντικών, της εξισωτικής αποζημίωσης καθώς και τις πληρωμές για τους νέους και τα οικολογικά σχήματα. Ειδικότερα, για τα οικολογικά σχήματα, εκκρεμεί για μερικά ακόμη, η τελική διαδικασία αποτύπωσης της εφαρμογής τους, για να μπορεί να γίνει πλήρης αξιοποίηση τους από τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους. Παράλληλα δημιουργούνται πολλά ερωτήματα για τη διαδικασίας έκδοσης πιστοποιητικών για λήψη ενισχύσεων.
Μέσα σε αυτό κλίμα αβεβαιότητας, βρήκαν την ευκαιρία διάφοροι επιτήδειοι και φορείς υποβολής δηλώσεων ΟΣΔΕ, να ζητούν αμοιβή ύψους 7-8% της ενίσχυσης, για κάθε οικολογικό σχήμα, πέραν της χρέωσης των αγροτών για την συμπλήρωση της Δήλωσης ΟΣΔΕ, εκτινάσσοντας αδικαιολόγητα το κόστος των αγροτών, κατά επί πλέον 35 εκατ. ευρώ. Το γεγονός αυτό πρέπει να σταματήσει άμεσα. Να γίνουν άμεσα οι διορθωτικές κινήσεις για τη διαφάνεια στην καταβολή των ενισχύσεων για τα οικολογικά σχήματα και να επιταχυνθεί αμέσως μετά η πληρωμή τους. Ταυτόχρονα να δοθούν όλες οι διευκρινίσεις ειδικά για τα μέτρα που αφορούν την κτηνοτροφία, τις αιρεσιμότητες και να κλείσουν όλες οι εκκρεμότητες για τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
Για τους παραγωγούς που υπέβαλαν αιτήσεις ΟΣΔΕ 2023 στις πυρόπληκτες και πλημμυρισμένες περιοχές, έχουν ανακύψει προβλήματα εφαρμογής που αναμένουν άμεσα διευκρινίσεις όσον αφορά τις επιπτώσεις από την αδυναμία τήρησης υποχρεώσεων ή δεσμεύσεων για τις αιρεσιμότητες. Ένα τέτοιο θέμα αφορά τα οργώματα από 15.11.2023 έως 5.3.2024, περίοδος που απαιτείται να υπάρχει εδαφοκάλυψη στα αγροτεμάχια, αιρεσιμότητα που δεν είναι εύκολο να ικανοποιηθεί, αφού ταυτόχρονα η ξηρασία σε ορισμένες περιοχές της χώρας και οι πλημμύρες σε άλλες, έχουν μεταβάλει τον συνηθισμένο προγραμματισμό των εργασιών των αγροτών και εκ των πραγμάτων μεταβάλλουν τους συνηθισμένους χειρισμούς του εδάφους. Ανάλογο θέμα που ανησυχεί τους κτηνοτρόφους είναι ότι δεν υπήρξε και μετά την τελευταία παράταση καμία πρακτική πρόοδος, στην εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, η οποία είναι αναγκαία από το 2024 και μετά, για την εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων στην κτηνοτροφία.
Δεν υπάρχει επίσης πειστική εξήγηση γιατί δεν προχώρησαν καθόλου το 2023, τα τρία τομεακά προγράμματα για τα οπωροκηπευτικά, το ελαιόλαδο – ελιά, τον οίνο, καθώς και την μελισσοκομία, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί και οι οργανώσεις τους των αντίστοιχων τομέων, να στερηθούν τους κοινοτικούς πόρους του 2023, που η αξιοποίηση τους θα βοηθούσε και την προσαρμογή των νέων απαιτήσεων της ΚΑΠ. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι θα ακολουθήσουν σύντομα σοβαρότερα προβλήματα, τα οποία κυρίως θα αφορούν τα Οικολογικά Σχήματα και τις αιρεσιμότητες, που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που αναγνωρίστηκαν στις πληρωμές της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης 2023.
Η ΕΘ.Ε.Α.Σ. λάμβανε από την αρχή και εξακολουθεί να λαμβάνει σημαντικές πρωτοβουλίες με συνεχείς επίμονες παρεμβάσεις και κρούσεις, τόσο προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όσο και προς τους αρμόδιους φορείς του εν λόγω υπουργείου, για την επίσπευση και αποσαφήνιση των αποφάσεων και των διαδικασιών εφαρμογής. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι ότι από τον Απρίλιο του 2023 ανέδειξε την ανάγκη της βελτίωσης και της τροποποίησης των Οικολογικών Σχημάτων προτείνοντας μάλιστα καλύτερους τρόπους εφαρμογή τους μέσα από τα συλλογικά παραγωγικά σχήματα των αγροτών για μετριασμό του κόστους. Οι προτάσεις μας δεν λήφθηκαν υπόψη και τα αρνητικά αποτελέσματα της μη υιοθέτησης ήδη φαίνονται.
Ως θεσμικός φορέας η ΕΘΕΑΣ συνεισφέρει με προτάσεις, επιδιώκοντας να συμβάλει στη διατήρηση της βιωσιμότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και του αγροτικού εισοδήματος».
