Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε ένα διαδραστικό εργαλείο που προσφέρει σαφείς και κατανοητές πληροφορίες σχετικά με τη βιωσιμότητα στη γεωργία.
Πρόκειται για το Agri Sustainability Compass, το οποίο συγκεντρώνει 20 βασικούς δείκτες για τις τρεις διαστάσεις της βιωσιμότητας στη γεωργία και τις αγροτικές περιοχές. Αυτό βοηθά τους χρήστες να κατανοήσουν γρήγορα την τρέχουσα κατάσταση της βιωσιμότητας της γεωργίας και την εξέλιξή της με την πάροδο του χρόνου.
Η πλοήγηση στον τεράστιο όγκο πληροφοριών σχετικά με τη βιωσιμότητα στη γεωργία μπορεί να είναι δύσκολη. Ποια βασικά γραφήματα πρέπει να αναζητήσουμε; Πού μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στα σχετικά δεδομένα; Πώς μπορούμε να αξιολογήσουμε την πρόοδο στις προσπάθειες βιωσιμότητας; Με βάση τον πλούτο των πληροφοριών που είναι ήδη διαθέσιμες στην πύλη δεδομένων για τα γεωργικά προϊόντα διατροφής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ως στόχο να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα δημιουργώντας ένα νέο, εύχρηστο διαδραστικό εργαλείο που ονομάζεται Agri Sustainability Compass.
Το εργαλείο συνθέτει ορισμένους από τους κύριους δείκτες οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και παρέχει επικαιροποιημένες πληροφορίες. Βοηθά στην κατανόηση των επιδόσεων των σημερινών γεωργών και του τομέα σε σύγκριση με το παρελθόν. Απεικονίζοντας τις τρέχουσες τάσεις στη γεωργία, όλοι μπορούν να παρακολουθούν την πρόοδο των δεικτών βιωσιμότητας, οι οποίοι θα δείχνουν εάν η γεωργία της ΕΕ βρίσκεται σε καλό δρόμο. Αυτό γίνεται δημόσια και με διαφάνεια χάρη στην Πυξίδα Βιωσιμότητας της Γεωργίας. Τα αποτελέσματα οποιασδήποτε αναζήτησης μπορούν να εξαχθούν και να μεταφορτωθούν. Ο πίνακας ελέγχου θα ενημερώνεται τακτικά.
Τι μπορεί να μας πει το Agri Sustainability Compass;
Η βιωσιμότητα είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της γεωργίας μας. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο μπορούμε να το προωθήσουμε είναι επιτακτική. Για να είναι βιώσιμη η γεωργία, πρέπει να εξεταστούν πολλές διαφορετικές οπτικές γωνίες, οι οποίες απαιτούν διαφορετικούς δείκτες. Κάθε δείκτης συνοδεύεται από αξιολόγηση της τάσης ενόψει της επιθυμητής κατεύθυνσής της.
Όσον αφορά τους ίδιους τους δείκτες, ο προσανατολισμός για τη βιωσιμότητα της γεωργίας παρουσιάζει καταρχάς βασικούς δείκτες για την αξιολόγηση των οικονομικών επιδόσεων της γεωργίας της ΕΕ. Ένας δείκτης όπως το «εμπορικό ισοζύγιο» αξιολογεί την ανταγωνιστικότητα, ενώ η «γεωργική παραγωγικότητα» μετρά την αποτελεσματικότητα. Η «σύγκριση των αποδοχών με τους μέσους μισθούς», η «καθαρή προστιθέμενη αξία ανά εργαζόμενο» και το «μέσο μέγεθος γεωργικής εκμετάλλευσης» αντικατοπτρίζουν την εξέλιξη του εισοδήματος, την παραγωγικότητα της εργασίας και τις διαρθρωτικές αλλαγές στον γεωργικό τομέα. Οι πληροφορίες αυτές αντικατοπτρίζουν την οικονομική πραγματικότητα των γεωργών της ΕΕ.
Επίσης, το εργαλείο επισημαίνει εννέα βασικούς δείκτες που εστιάζουν στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα, εξετάζοντας την αλληλεπίδραση της γεωργίας με το περιβάλλον και τον αντίκτυπό της στη βιοποικιλότητα, την υγεία του εδάφους, την ποιότητα των υδάτων και την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Δείκτες όπως «Δείκτης πτηνών γεωργικών εκτάσεων», «Ποικιλότητα καλλιεργειών» και «Νιτρικά άλατα στα υπόγεια ύδατα» αξιολογούν τη βιοποικιλότητα, τις γεωργικές πρακτικές και τη ρύπανση των υδάτων. Οι δείκτες φυτοφαρμάκων, βιολογικής γεωργίας, εκπομπών αμμωνίας και εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παρακολουθούν τις περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις και τις προσπάθειες βιωσιμότητας που συνδέονται με τις γεωργικές πρακτικές της ΕΕ.
Τέλος, οι δείκτες κοινωνικής βιωσιμότητας, όπως «Μερίδιο διαχειριστών γεωργικών εκμεταλλεύσεων ανά ηλικία» και «Μερίδιο γεωργικών εκμεταλλεύσεων που διαχειρίζονται γυναίκες», αντικατοπτρίζουν ανησυχίες σχετικά με την ανανέωση των γενεών και την ισότητα των φύλων. Επιπλέον, δείκτες όπως η «Κατάρτιση διαχειριστών γεωργικών εκμεταλλεύσεων» και το «Ποσοστό φτώχειας στις αγροτικές περιοχές» παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την πρόσβαση στην εκπαίδευση και τον κίνδυνο φτώχειας στις αγροτικές κοινότητες. Επιπλέον, η ενότητα αυτή περιλαμβάνει δείκτες που απαντούν σε κοινωνικά ερωτήματα όπως η «χρήση αντιβιοτικών ανά ζώο», η οποία σχετίζεται με τον κίνδυνο αντοχής στα αντιβιοτικά.
Αυτές οι βασικές μετρήσεις επιτρέπουν στους ενδιαφερόμενους χρήστες να κατανοήσουν πολύπλοκες πτυχές της γεωργικής βιωσιμότητας και να αποκτήσουν μια επισκόπηση των συνεχιζόμενων τάσεων με απλούς όρους. Η φιλική προς το χρήστη διάταξη βοηθά γρήγορα στην απομυθοποίηση ορισμένων κοινών παρανοήσεων σχετικά με τη γεωργία και δείχνει ότι η γεωργία δεν ξεκινά από το μηδέν στο ταξίδι της προς τη βιωσιμότητα.
Βιωσιμότητα στη γεωργία
Ο αγροδιατροφικός τομέας εργάζεται για την αντιμετώπιση της βιωσιμότητας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να προωθεί και να παρέχει κίνητρα για βιώσιμες γεωργικές πρακτικές. Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) διαδραματίζει καίριο ρόλο στη στήριξη της μετάβασης της ευρωπαϊκής γεωργίας σε μια πιο βιώσιμη γεωργία. Η ΚΓΠ αποσκοπεί στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας προς όφελος των γεωργών, των αγροτικών κοινοτήτων και της ΕΕ στο σύνολό της.
Οι περισσότεροι από τους δείκτες του Agri Sustainability Compass αποτελούν επίσης μέρος των δεικτών της ΚΓΠ, οι οποίοι μετρούν τις επιδόσεις της ΚΓΠ. Χρησιμεύουν επίσης για την αξιολόγηση του κατά πόσον η ΚΓΠ βοηθά τον γεωργικό τομέα να πραγματοποιήσει τη μετάβαση σε αυξημένη βιωσιμότητα.