Η ευλογιά του προβάτου (προσβάλει και τις αίγες) είναι μια πολύ μεταδοτική αρρώστια που οφείλεται σε μικρόβιο (ιό). Τα υγιή ζώα κολλάνε την αρρώστια όταν έλθουν σε άμεση επαφή με μολυσμένα ζώα, αλλά και μετά από έμμεση επαφή με μολυσμένα αντικείμενα ή προϊόντα (π.χ. εργαλεία, οχήματα, χόρτα, στρωμνή, μαλλί, δέρματα κ.λ.π.).
Αρχικά, τα ζώα (κυρίως τα πρόβατα) εμφανίζουν αδιαθεσία, ανορεξία και πυρετό, ενώ μπορεί να έχουν και ρινικό έκκριμα (μύξες), και δάκρυα. Στη συνέχεια εμφανίζονται δερματικές αλλοιώσεις που είναι πιο εμφανείς στο κεφάλι, το πρόσωπο, και γενικά τα άτριχα μέρη του σώματος (μασχάλες, κοιλιά, εσωτερικό μέρος της ουράς, μαστό, γεννητικά όργανα). Αυτές είναι κοκκινίλες (ερυθρές κηλίδες) και σπυριά κόκκινου συνήθως χρώματος, μεγέθους 0,5-1 εκ.(βλατίδες).
Σταδιακά (μετά από 5-10 ημέρες) οι κοκκινίλες και τα σπυριά μετατρέπονται σε στρογγυλά μαύρα κάπαλα (εφελκίδες) και ανοικτές πληγές (έλκη).
Λόγω των δερματικών αλλοιώσεων το κεφάλι συνήθως φαίνεται διογκωμένο και παραμορφωμένο. Στην αρχή μπορεί να έχουν προσβληθεί μόνο 1-2 ζώα, πολύ σύντομα όμως κολλάνε και τα υπόλοιπα ζώα του κοπαδιού ενώ γρήγορα μολύνονται και τα υπόλοιπα κοπάδια στην ίδια περιοχή.
Τι πρέπει να κάνουμε για να καταλάβουμε έγκαιρα αν τα ζώα μας έχουν κολλήσει ευλογιά:
Εξετάζουμε τακτικά τα ζώα μας (κυρίως τα πρόβατα αλλά και τα γίδια) στο κεφάλι, στο πρόσωπο, στην κοιλιά, στους μαστούς, στις μασχάλες, στα γεννητικά όργανα, στη βάση της ουράς, το μέσα μέρος των μηρών (μπούτια) και σε κάθε άλλο μέρος του σώματος που δεν έχει τρίχωμα και ψάχνουμε στο δέρμα για:
- Κοκκινίλες (κόκκινες κηλίδες )
- Σπυριά, συνήθως κόκκινα, με μέγεθος από φακής έως ρεβυθιού (βλατίδες)
- Στρογγυλά μαύρα κάπαλα (εφελκίδες)
- Ανοιχτές πληγές, συνήθως στρογγυλές (έλκη).
Αν παρατηρήσουμε κάτι από τα παραπάνω ειδοποιούμε αμέσως τους Δημόσιους Κτηνίατρους της περιοχής μας και ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες που θα μας δώσουν.
Τι πρέπει να κάνουμε για να προλάβουμε την μετάδοση της ευλογιάς από άλλες περιοχές της χώρας μας:
- Περίφραξη των εγκαταστάσεων για την αποτροπή εισόδου και εξόδου ζώων.
- Απολυμαντική τάφρος στην είσοδο-έξοδο των εγκαταστάσεων.
- Καθαρισμός και απολύμανση των εγκαταστάσεων σε τακτική βάση.
- Εφαρμογή προγράμματος Απεντόμωσης -Μυοκτονίας των εγκαταστάσεων σε τακτική βάση.
- Περιορισμός της εισόδου οχημάτων και άλλων μηχανημάτων στις εγκαταστάσεις και στους βοσκοτόπους, στα εντελώς απαραίτητα. Ιδιαίτερη προσοχή σε οχήματα που έρχονται σε επαφή και με άλλες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.
- Καθαρισμός και απολύμανση των οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται από τις εγκαταστάσεις.
- Περιορισμός των ανθρώπων που εισέρχονται στις εγκαταστάσεις και έρχονται σε επαφή με τα ζώα και ιδιαίτερη προσοχή σε όσους έρχονται σε επαφή και με άλλες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.
- Καθαρισμός και απολύμανση των υποδημάτων των ανθρώπων που εισέρχονται και εξέρχονται από την εκμετάλλευση.
- Έλεγχος της προέλευσης των ζωοτροφών.
- Έλεγχος της προέλευσης των μηχανημάτων και των συσκευών που χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις και στους βοσκότοπους.
- Χώρος απομόνωσης για τα ζώα που νοσούν, καθώς και για τα ζώα που εισέρχονται για πρώτη φορά στην εκτροφή πριν την ανάμιξη τους με τα ήδη υπάρχοντα ζώα.
- Προμήθεια ζώων με νόμιμες διαδικασίες: Ενημέρωση των κτηνιατρικών αρχών, ταυτοποίηση των ζώων με ενώτια ή ηλεκτρονικούς βώλους, επίσημα έγγραφα (υγειονομικά πιστοποιητικά).
- Καθημερινός έλεγχος των ζώων για τον εντοπισμό κλινικών συμπτωμάτων.
- Αποφυγή προμήθειας μεταχειρισμένων εξαρτημάτων, εργαλείων, εξοπλισμού από άλλες εκμεταλλεύσεις και ιδιαίτερα όταν προέρχονται από περιοχές και Χώρες όπου το νόσημα ενδημεί.(Ειδικότερα, να αποφεύγεται η προμήθεια εργαλείων, εξοπλισμού και αντικειμένων για τις εκμεταλλεύσεις από την Τουρκία και να μην επιτρέπεται σε άτομα που έχουν επισκεφτεί πρόσφατα την Τουρκία να εισέρχονται στις εκμεταλλεύσεις τους και να έρχονται σε επαφή με ζώα).
Υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα εφαρμογής των μέτρων βιοασφάλειας σε εκτροφές, σφαγεία, καθώς και κατά τη μεταφορά ζώντων ζώων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.