Το Υπομέτρο 14.1 «Καλή Μεταχείριση των Χοίρων ενσταβλισμένης εκτροφής» του Μέτρου 14 «Καλή Μεταχείριση των Ζώων», του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) ύψους 28,5 εκατ. ευρώ παρέχει ενισχύσεις στον τομέα της ενσταβλισμένης χοιροτροφίας για την ανάληψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων για την καλή μεταχείριση των χοίρων, που ακολουθούν τα σύγχρονα Ευρωπαϊκά πρωτόκολλα.
Με τον τρόπο αυτό, υιοθετούνται αναβαθμισμένα πρότυπα μεθόδων παραγωγής σε θέματα διατροφής (ποιότητα νερού και ζωοτροφών), συνθηκών σταβλισμού και προστασίας της υγείας των χοίρων. Η υποβολή αιτήσεων στήριξης πραγματοποιείται κατά το διάστημα από 13/11/2023 έως 27/11/2023.
Στόχος του Υπομέτρου
Ο κύριος στόχος του συγκεκριμένου Υπομέτρου είναι η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των χοίρων στην ελληνική εκτροφή, που έχουν, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, επιπτώσεις στην έκφραση φυσιολογικής συμπεριφοράς και στην υγεία των ζώων. Η προαγωγή της ευζωίας – καλής μεταχείρισης των παραγωγικών ζώων, στον τομέα της χοιροτροφίας, στο επίπεδο της εκτροφής αυτών, επιτυγχάνεται με ενέργειες/δεσμεύσεις των χοιροτρόφων, πέραν των προβλεπόμενων υποχρεωτικών μέτρων από την Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία.
Το Υπομέτρο συνεισφέρει στην Προτεραιότητα 3 του άρθρου 5 του Καν. (ΕΕ) 1305/2013 για «προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων, περιλαμβανομένης της επεξεργασίας και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, της καλής διαβίωσης των ζώων και της διαχείρισης κινδύνων στη γεωργία» της ΕΕ για την Αγροτική Ανάπτυξη και ειδικότερα στην περιοχή εστίασης 3Α, η οποία συνεισφέρει στη βελτίωση της ποιότητας των κτηνοτροφικών προϊόντων και την αύξηση της αξίας τους. Το Υπομέτρο εφαρμόζεται σε όλη τη χώρα.
Είδος και Ύψος ενίσχυσης
Η οικονομική ενίσχυση χορηγείται σε ετήσια βάση και ανά Μονάδα Ζωικού Κεφαλαίου (ΜΖΚ), προκειμένου να αποζημιώνει τους δικαιούχους για την απώλεια εισοδήματος (διαφυγόν εισόδημα) και τις πρόσθετες δαπάνες, ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που αναλαμβάνουν.
Το ποσό της ενίσχυσης έχει ως ακολούθως:
Στην περίπτωση που ο δικαιούχος σύμφωνα με την παράγραφο 5.1.3 δεν εφαρμόζει ευνουχισμό στα ζώα του, το ύψος ενίσχυσης για τις χοιρομητέρες μειώνεται κατά 26 € ανά ΜΖΚ, ανά έτος.
Οι κάπροι δεν είναι επιλέξιμοι και συνεπώς δεν συνυπολογίζονται στο ποσό ενίσχυσης. Στα παραπάνω ποσά, δίδεται επιπλέον ενίσχυση ως κόστος συναλλαγής για την κάλυψη των δαπανών για την παροχή υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου ευζωίας, που ανέρχεται έως 5% επί του υπολογιζόμενου ποσού της ετήσιας ενίσχυσης ανά ΜΖΚ που δύναται να καταβληθεί στον δικαιούχο. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας δικαιούχων πρέπει να συντρέχουν τόσο κατά την υποβολή της αίτησης στήριξης όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της δέσμευσης.
Κριτήρια επιλεξιμότητας δικαιούχου
Δικαιούχοι του Υπομέτρου 14.1 είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα, για τους οποίους συντρέχουν τα ακόλουθα κριτήρια επιλεξιμότητας:
- έχουν την ιδιότητα του ενεργού γεωργού, σύμφωνα με το άρθρο 3 της αριθ. 104/7056/21.1.2015 ΥΑ (ΦΕΚ Β΄ 147), όπως ισχύει.
- είναι κάτοχοι ενσταβλισμένης χοιροτροφικής εκμετάλλευσης και προβαίνουν στη διενέργεια και κοινοποίηση των απογραφικών στοιχείων ζωικού κεφαλαίου, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 και την αριθ. 297286/05.8.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β΄1170).
Κριτήρια επιλεξιμότητας χοιροτροφικής εκμετάλλευσης (EL)
Τα κριτήρια επιλεξιμότητας της χοιροτροφικής εκμετάλλευσης (EL) είναι τα ακόλουθα:
Επιλέξιμες προς ένταξη είναι:
- εκμεταλλεύσεις που έχουν δηλωθεί στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) για το έτος 2023,
- λειτουργούν νόμιμα σύμφωνα με το ν. 4056/2012 (ΦΕΚ Β΄ 52), όπως αυτός ισχύει. Η νόμιμη λειτουργία αποδεικνύεται με την ύπαρξη σε ισχύ άδειας κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης, όπως αυτή ορίζεται στην παράγραφο 6.1 σημείο α.
- εφαρμόζεται σύστημα ομαδικού σταβλισμού σύμφωνα με την Οδηγία 2008/120/ΕΚ.
Δεν είναι επιλέξιμες κατά την ένταξη χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις (EL):
- κάτω των 50 χοιρομητέρων,
- δηλωμένες στην ΕΑΕ ως μεικτές ή/και αγελαίες,
- τμήμα της χοιροτροφικής εκμετάλλευσης.
- ενταγμένες στη Δράση 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων» του Μέτρου 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα» του ΠΑΑ.
Δεσμεύσεις καλής μεταχείρισης των ζώων
Σταβλισμός
1. Ο συνολικός ελεύθερος χώρος δαπέδου που διαθέτει κάθε χοιρομητέρα (πυκνότητα φόρτισης δαπέδου), κατά τον ομαδικό σταβλισμό, να είναι τουλάχιστον 2,7 m2 / χοιρομητέρα. Όταν τα ζώα αυτά σταβλίζονται σε ομάδες 40 ή περισσοτέρων ζώων, ο ελεύθερος χώρος δαπέδου μπορεί να μειώνεται κατά 10 % δηλαδή να ανέρχεται σε 2,43 m2 / χοιρομητέρα.
Η δέσμευση αφορά το διάστημα από την έναρξη μέχρι τη λήξη της αναπαραγωγικής περιόδου και συγκεκριμένα την περίοδο που αρχίζει 4 εβδομάδες μετά την οχεία και λήγει 1 εβδομάδα πριν την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού.
⇒ Προκειμένου να επιτευχθεί η απαίτηση για αυξημένο ελεύθερο χώρο δαπέδου κατά τον ομαδικό σταβλισμό θα πρέπει:
α) για την τιμή της πυκνότητας φόρτισης δαπέδου να συνυπολογίζονται η επιφάνεια δαπέδου των χώρων ομαδικού σταβλισμού σε σχέση με τον αριθμό των χοιρομητέρων που εκτρέφονται σε αυτούς, έτσι ώστε να τηρούνται κατά περίπτωση τα όρια του σημείου i για κάθε θάλαμο ομαδικού σταβλισμού.
Η τιμή της πυκνότητας φόρτισης δαπέδου ενός θαλάμου ομαδικού σταβλισμού είναι ο λόγος του συνολικού ελεύθερου χώρου δαπέδου προς τον αριθμό των χοιρομητέρων που σταβλίζονται.
β) Οι χοιρομητέρες που τυχόν απομακρύνονται, εξέρχονται από την παραγωγή σταδιακά, σε βάθος ενός έτους, προκειμένου τα όποια ευεργετικά αποτελέσματα από τη μείωση του πληθυσμού να αφορούν ισομερώς όλο τον αναπαραγωγικό πληθυσμό. Συνεπώς, κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του προγράμματος, θα εισέρχονται λιγότερες χοιρομητέρες από αυτές που εξέρχονται από τον χώρο ομαδικού σταβλισμού με ρυθμό τέτοιο ώστε να υπάρχει ένας σταθερός ρυθμός μείωσης ανά παρτίδα διαχείρισης στην δυναμικότητα παραγωγής του χοιροστασίου. Ο ρυθμός μείωσης θα πρέπει να είναι τέτοιος ώστε στο τέλος του εν λόγου 1ου χρόνου, ο συνολικός αριθμός των χοιρομητέρων να έχει μειωθεί τόσο ώστε να καλύπτεται πλήρως η δέσμευση του αυξημένου χώρου ελεύθερης κίνησης των χοιρομητέρων κατά τον ομαδικό σταβλισμό του σημείου α). Μετά την εκπλήρωση της δέσμευσης κατά το 1ο έτος εφαρμογής, η δυναμικότητα ως προς των αριθμό χοιρομητέρων, διατηρείται στο επίπεδο αυτό, μέχρι τη λήξη των δεσμεύσεων.
⇒ Για τον έλεγχο των δεσμεύσεων στις συνθήκες σταβλισμού, πέραν άλλων σημείων ελέγχων (αριθμός χοιρομητέρων, αριθμός λοιπών χοιρινών, πυκνότητα φόρτισης δαπέδου χώρων ομαδικού σταβλισμού χοιρομητέρων, κ.λ.π.) λαμβάνεται υπόψη ότι ο μέσος υποπληθυσμός των χοιρομητέρων (n1) που ταυτόχρονα σταβλίζονται ομαδικά είναι τουλάχιστον:
n1=((Συνολικός αριθμός χοιρομητέρων *2,3)⁄365)*80, όπου 80 είναι οι ημέρες που οι χοιρομητέρες παραμένουν ομαδικά σταβλισμένες, 2,3 είναι τοκετοί/χοιρομητέρα/έτος και 365 οι ημέρες του έτους.
Τίθεται μέγιστη τιμή απόκλισης (όριο ανοχής) στον μέσο υποπληθυσμό των χοιρομητέρων (n1) έως και -10%.
⇒ Ο συνολικός αριθμός των χοιρομητέρων κατά τη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος από τον συνολικό αριθμό των χοιρομητέρων με τον οποίο εντάχθηκε στο Υπομέτρο 14.1, μια χοιροτροφική εκμετάλλευση. Για την τήρηση αυτής της συνθήκης τίθεται όριο ανοχής έως 5%.
⇒ Δεν επιτρέπεται η είσοδος στην εκμετάλλευση ζώων για πάχυνση (απογαλακτισμένων, αναπτυσσόμενων χοίρων) που προέρχονται από άλλες εκμεταλλεύσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος. Για τη διασφάλιση αυτής της συνθήκης τίθεται ως μέγιστο μέσο παραγωγικό όριο εκτροφής τα 14 λοιπά χοιρινά ανά χοιρομητέρα. Δηλαδή σε ετήσιο επίπεδο, τα 14*2,3 (τοκετοί ανά έτος)=32,2 λοιπά χοιρινά ανά χοιρομητέρα ως μέγιστη τιμή.
⇒ Σε κάθε περίπτωση λαμβάνεται υπόψη ότι στη χοιροτροφική μονάδα εφαρμόζεται εξορθολογισμένη στη διάρκεια του έτους και προγραμματισμένη, ανά παρτίδα, διαχείριση της παραγωγής. Δεν αποκλείεται προβλήματα διαχείρισης που σχετίζονται με τις αναπαραγωγικές αποδόσεις (π.χ. προβλήματα υπογονιμότητας) ή την ένταση της παραγωγής σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους (προγραμματισμός τοκετών για την αύξηση του αριθμού των παραγόμενων χοίρων σφαγής το καλοκαίρι ή τα Χριστούγεννα) να οδηγούν σε αυξομειώσεις που όμως ανατρέπουν μόνον παροδικά τις συνθήκες σταβλισμού.
Αναλυτικά η Πρόσκληση ΕΔΩ.